Hoge hoeden, lage standaarden

DEGENERERENDE GEMEENSCHAP

Wie zich thans in gedachte bezig houdt met ‘de’ joden in Nederland ( de in drie kerkgenootschappen en dertig ideologieën uiteenvallende rest van twintigduizend, die er bleef van de ongeveer 140.000 kwart-, half- en vol-joden die in 1942 werden geregistreerd) realiseert zich in de regel niet, dat (demografisch gezien) die joodse groep al lang vóór 1940 symptomen vertoonde van een achteruitgang, die onze aandacht verdient. Een achtemitgmg tenminste, gezien van nationaal en/of religieus standpunt.

Voor de zogeheten assimilanten immers evolueerde de desintegratie zich duidelijk in de gewenste richting. En zij vormden van de reeds genoemde 140.000 (daartoe behoorden een twintig duizend Hitler-immigranten) het overgrote deel, dat geen prijs stelde op het voortbestaan van een joods volk, dat het blijkbaar niet kon stellen zonder de begeleidende verschijnselen van vervolging en groeiend antisemitisme. Ook hier! Waarom zou men tot iedere prijs jood moeten zijn en blijven. ‘Waar was dat goed voor’, om een typerend Amsterdams-joodse zegswijze te citeren. Zo dachten meer dan honderd duizend! En men kan zelfs de incontingente vraag opwerpen, wat er zou geschied zijn met ‘Neerlands Israël’, als -

Maar ja, het gebeurde wel en wij hebben ons erbij neer te leggen en onze conclusies te trekken. Achteraf, retrospectief, en vooral zonder de romantiek en de nostalgie die de pseudoliteratuur over joden thans veelal begeleiden.

Tot de weinige boeken van niveau die zich in de periode vóór 1940 reeds nuchter met de interne ontwikkeling der joodse gemeenschap in Nederland hebben geoccupeerd, behoort de studie van Dr. E. Boekman De demografie der joden in Nederland.

9