Van Israelieten tot Israeliers

een filantropisch instituut evolueerde, was ook op deze manier de weg afgesneden! Hij stierf in 1882 - het eerste jaar der Biluiem.

Met grote geestdrift gingen de Oost joodse studenten aan de arbeid. Zij stichtten de koloniën Rischon le Zion (in het zuidelijk kustgebied - Schefe-la), Zichron Jaäkov (in Samaria), Rosch Pina (in Gallilea) — alle in 1882 — en het volgende jaar Jessod Hamaala (aan het Hule-meer). In dat laatste jaar 1883 betrokken zij bovendien Petach Tikwa (aan de Yarkon-rivier), waarvan de exploitatie in 1878 op initiatief van Joel Mosche Salomon was begonnen maar welke kolonie later weer door de kolonisten was verlaten. Hoopvol leek dit alles, maar hoezeer ten onrechte! Want gebrek aan fundamentele kennis van en ervaring op het gebied van de landbouw deed zich al heel gauw gelden. Voeg daarbij hun gebrek aan economische hulpbronnen èn de vijandschap der vreemde Turkse omgeving — en wij zien ze voor ons, de ontgoochelde idealisten, in de brandende zon.

“Was sie vorfanden, war der arabisch-türkische Polizist und der jüdische Händler, der mit scharfem Auge auf ihre magere Börse spähte; die sengende Glut der Tammussonne über ihren Häuptern verbrannte Steppe und Wüste. Niemand war für sie da. Eine schwere, bittere Frage stand plötzlich vor ihnen: ‘Was sollen wir essen? .. / Die Kolonien bestanden noch nicht. In Rischon le-Zion und Petach Tikwa fristeten einige Dutzend Menschen ein fruchtbares Dasein und waren brotlos.”

Inderdaad zou deze Eerste onvoldoend voorbereide AU ja (men noemt een immigratiegolf naar Palestina aldus; het Hebreeuwse woord is afgeleid van een stam, die “optrekken” betekent) in een totale mislukking zijn geëindigd, ware het niet, dat “de” Baron had ingegrepen. Hij zond niet alleen geld, maar ook vaklieden op het gebied van wijnbouw en administrateurs die het geheel konden regelen. Maar daarmee was terzelfder tijd het oordeel geveld over de hooggestemde idealen der Biluiem. Zoals Alex Bein het formuleert:

“De kolonisatie was begonnen als een nationale vrijheidsbeweging. Zij moest het gehele volk omvatten. De eerste kolonisten hadden zich de voorposten gevoeld, zij hadden geloofd dat het voldoende was, enige bloeiende nederzettingen op een gezonde grondslag op te bouwen, dan zou de massa wel volgen. Zij zouden het werk voortzetten en in enkele decenniën zou Palestina met een net van bloeiende kolonies zijn doortrokken, waarin een nieuwe generatie van vrije en gezonde Joden zou opgroeien, de burgers van een grote, Joodse gemeenschap. Deze verwachtingen werd al spoedig de bodem ingeslagen. De immigratie stokte reeds, toen zij nog nauwelijks was begonnen. De met grote idealen bezielde pioniers der door Rothschild ondersteunde kolonies werden onder het bestuur van ambtenaren gesteld, die geen begrip voor hen hadden, merendeels corrupt waren en in alle kleinigheden

78