Van Israelieten tot Israeliers

Overal in Oost-Europa, vooral ook in Rusland, stak het antisemitisme de kop (weer) op. Dat de Poolse soldaten de nationale onafhankelijkheid van hun land met anti-Joodse excessen vierden, vormde nog een extra teken aan de wand. Alle losgemaakte nationalistische hartstochten (vooral de gekwetste) konden zich in deze Midden- en Oosteuropese baaierd gemakkelijk tegen de toch al geteisterde Joodse minderheden ontladen. En wat voor voordelen bracht de Joden in de Middeneuropese nationaliteiten-chaos het streven naar eigen, nationale minderheidsrechten? Dit - in feite afzien van de Emancipatie — hielp al even weinig tegen het antisemitisme als in meer naar het westen liggende landen die theoretische gelijkstelling zelve had vermocht.

Dit bewees Duitsland, waar door velen het verliezen van de oorlog aan de Joden werd geweten. Niet alleen door alleruiterste reactionairen als de Nationaal-Socialisten (Simon Dubnow signaleert Hitler reeds in zijn Welt ges chichte des jüdischen Volkes van 1929, X, 542) — die in hun eerste opkomst waren —, maar ook door de conservatieve Deutschnatio-nalen en de met hen gemene zaak makende Wehrbünde als de Stahlhelm.

Tegen deze achtergrond verkrijgt de actie van mannen als Weizmann en Nachum Sokolov voor de officiële erkenning van het recht van het Joodse volk op Palestina — ook in de Vredesverdragen van de jaren 1919 - het juiste reliëf. De Balfour-declaratie moest internationaal worden gesanctioneerd. En toen het dan eindelijk zover was, juichten de Joden, die het Reuterbericht uit Londen lazen (gedateerd 25 april, 6 uur 15 ’s middags):

‘De vredesconferentie — te San Remo — heeft besloten de Balfour-verklaring in het vredesverdrag op te nemen, waarin bepaald wordt dat Palestina het nationale tehuis der Joden zal worden, rekening houdend met de rechten der Arabische bevolking. De Opperste Raad heeft aan Groot-Brittannië het mandaat voor Palestina gegeven, terwijl Frankrijk en Engeland de grenzen onderling zullen regelen.

Verder werd besloten dat het statuut dat Groot-Brittannië voor Palestina moet uitwerken bepalingen zal bevatten omtrent de oprichting van het nationaal tehuis overeenkomstig de Balfour-verklaring. De bescherming van de religieuze genootschappen, vroeger aan Frankrijk toevertrouwd, zal in de toekomst door de betreffende consulaten worden uitgeoefend. De kwestie van de bewaking der heilige plaatsen zal binnenkort geregeld worden. De orde der Franciscaners heeft verzocht dat een speciale commissie zal worden ingesteld om haar aangelegenheden te onderzoeken.”

Adolf Böhm, de geschiedschrijver van de Zionistische Beweging, voegt eraan toe:

‘Die Balfour-Deklaration, seine eigentliche magna charta, war in der

101