Het verdwenen Ghetto

de bloedvlekken”, waarop zich Hebreeuwse inscripties en kabbalistische tekens bevinden. Volgens de legende daarin gebracht door een Poolse Jood. ¹)

Vaz Dias heeft aannemelijk gemaakt, dat deze inscripties het werk zijn van de beroemde Coenraad van Beuningen, die hier aan het eind van zijn leven heeft gewoond.

Van Beuningen, na zijn -aftreden als Burgemeester (1686) waanzinnig geworden, hechtte geloof aan een naderende ondergang der wereld¹. Het duizendjarige rijk waande hij op handen, op grond van vreemde visioenen, die hij boven de stad meende te zien.

In de nacht stond hij soms op. Razende en tierende langs de straten riep hij vrienden wakker, hen vermanende zich gereed te houden voor de komende dagen, waarin het einde der wereld haar voltooiing zou vinden.

Ook met zijn Joodse vrienden als Dr. Pina discussieerde en polemiseerde hij hier over. Zijn buren Belmonte, Heerengracht 586 ²) haalde hij mét vervaarlijk schellen des nachts uit hun „onuitdunke-lijke lethargie” (diepe slaap). Het is waarschijnlijk dat deze man in zulk een vlaag van waanzin, de muren van zijn huis bekladde met zijn naam („Van Beuningen”) — een pentagram en een octo-gram — voorstellingen van schepen — en tenslotte enkele Hebreeuwse letters en woorden, waarin ik (met medewerking van mijn leraar B. de Vries uit Palestina) de naam „Magog” ontcijferde, de Bijbelse figuur van het einde der dagen. ³)

Dit dan tot slot van deze tocht door het oude Amsterdam. De prachtige Octoberavond is inmiddels gevallen over ons en de oude stad. In het beschermende duister is het moeilijk te onderscheiden tussen de glorie van het verleden en de ruine van vandaag. Wij

39

¹

) Zie Episoden uit het leven van ,R. Auroom Prins, door Dr. L. B. Perel. Amsterdam 1877, deel IV, pag. 84.

²

) J. F. L. De Balbian Verster: Waar was het Hof van Baron de Belmonte? in Jaarboek Amstelodamum 1928 pag. 177.

³

) Zie A. M. Vaz Dias en Jerohm Hartog: Amsterdam van toen en nu. z. j., pag. 92. Het betreffende artikel van Vaz Dias in De Courant van 21 Augustus 1937 heb ik niet kunnen raadplegen.