Geschiedenis der Portugeesche Joden te Amsterdam 1593-1925

37

de Herrera (overl. 1639) een philosophisch tintje aan deze leer. Het grootste gedeelte van zijn leven had hij als Christen geleefd, eerst op rijperen leeftijd was hij weer Jood geworden. Daar hij het Hebreeuwsch niet machtig was, liet hij zijn beide Spaansche Kabbalistische werken door Ghagam Aboab in het Hebreeuwsch vertalen en- liet een beduidende sóm geld na, om ze door den druk te verbreiden., De meeste Amsterdam-sche Rabbijnen en geleerden uit dien tijd huldigden de mystieke leer.

Opvallend groot was in de 17e eeuw het aantal artsen onder de Portugeesche Joden in Amsterdam, in verhouding tot het aantal.leden der Gemeente. Voor het groote aantal Joodsche geneesheeren in de eerste helft dezer eeuw kan de reden zijn, dat de Gemeente in de eerste tijden na haar ontstaan een abnormalen socialen bouw vertoonde: het was een door ruw geweld losgescheurd stuk van een veel grootere samenleving; het was slechts een klein deel van de Joodsche Gemeenschap uit het Pyreneesche Schiereiland, dat de veilige haven van Amsterdam heeft bereikt. Wat de tweede helft der 17e eeuw betreft, hier kan als oorzaak dienen in de eerste plaats de overgeërfde liefde der Joden voor de geneeskunde, in de tweede plaats, wijl de zeer beschaafde en meerendeels bemiddelde Portugeesche Joden dit studievak kozen als deel hunner geleerde opvoeding. Voor een zóó groot aantal medici was in de Gemeente, waarin zich langzamerhand de verdeeling van ambten en beroepen had genormaliseerd, geen plaats. De meesten hadden met de niet-Joodsche bevolking zoo goed als geen contact,' daar zij de landstaal niet verstonden. Veel artsen treden dan ook als Rabbijn of theologische en taalkundige schrijvers op; en niet minder groot is het aantal, dat aan het bestuur der Gemeente en haar voornaamste Instellingen een krachtdadig aandeel heeft.

Onder de oudste Portugeesche artsen te Amsterdam vinden we: Dr. David Neti (overl. 1617), die in 1610 Parnas der Gemeente Bet Jaacob was; Dr. Joseph Israël Mendez (overl. 1619); Dr. Abraham Pharar of Farar), ter onderscheiding van een gelijknamigen jongeren „el viejo” = „de oude”