De joden in Amsterdam

Tabel 8l.

Wat was het beroep van Uw vader toen hij Uw huidige leeftijd had?

Maatschappelijke status:    hoog    42

midden    1o 3

laag    6 £

Bij het vaststellen van de maatschappelijke status zijn wij uitgegaan van de indeling zoals deze voorkomt bij de enquête van het Centraal Bureau van de Statistiek: De Sociale en Regionale Herkomst der Studenten bij het Hoger Onderwijs 19£8/’£9.

Hierbij valt het volgende op. Hoewel er enige stijging is in de generaties is dit toch minder dan men in het algemeen heeft vastgesteld bij Joden in de Verenigde Staten en Frankrijk. (Zie de werken van Roland, Antonovsky, Kramer en Leventman, aangehaald in hoofdstuk 3.)

Deze geringere stijging zal wellicht samenhangen met de langere vestiging van de Joden in Nederland. De betrekkelijk kleine stijging valt des te meer op, omdat men na de oorlog toch wel mocht verwachten dat een sterke sociale stijging bij de Joden zou plaats hebben door het vrijkomen van plaatsen in specifiek Joodse beroepssfeer en door erfenissen van vermoorde familieleden. Hoewel de verdeling over de klassen bij de Joden gunstiger ligt dan bij de niet-Joden van Amsterdam, zullen velen toch niet verondersteld hebben dat nog een vierde van de Joodse bevolking in Amsterdam bij de sociaal-econo-misch laagste der drie klassen wordt ingedeeld.

De algemene gedachtengang bij velen is toch dat het Joodse proletariaat practisch geheel werd uitgeroeid in de oorlogsjaren.

Dit lag voor de hand, omdat het proletariaat juist in veel grotere mate geconcentreerd was in speciale buurten, wat voor de nazi’s de deportatie vereenvoudigde; verder omdat de Joodse bourgeoisie betere contacten had met de instanties die in de oorlog tijdelijk vrijstelling van deportatie, de zogenaamde „sperren” uitgaven en omdat het onderduiken, zeker in de beginperiode, zeer moeilijk was als men niet enig geld ter beschikking had.

Door de opgegeven redenen is het wel zo, dat het aantal gemengd gehuwde Joden, die dus nog niet onder de Duitse uitroeiingspolitiek

98