Napoleon

KARAKTERTEGENSTRIJDIGHEDEN 55

te verwerkelijken. Romantisch bleef hij zelfs in zijn keizerlijke vertrekken, als hij, in het grauwende schemeruur Joséphine en haar bijgeloovige hofdames, de beklemde harten bespookte met verhalen van griezelgeschiedenissen en met een soort scheppend treurspelvermogen deze verzon, in een dampkring van realiteit dompelde en uitwerkte met gebaren, stem-wisseling en gelaatsbewegingen van een tooneelspeler.

Zij, die het persoonlijke leven van Napoleon bestudeerd hebben, kunnen weten welk een aanbiddelijke lief des-vleierij en teederheid er leefde in het slotzinnetje van zijn brief aan Joséphine:.... ״et même a Fortuné en depit de sa méchanceté."

Fortuné was het troetelhondje van mevrouw Bonaparte. Napoleon verafschuwde dit schichtige, bijtende en keffende mormeltje, verwend als een ziek zuige-lingetje. Zonder de geringste spot-beklemtoning neemt hij zelfs dit vertroeteld schoot-gunstelingetje op in de overvloeiende genegenheid voor zijn geliefde.

Is dat niet een aanbiddelijk-innigen fijn trekje in dezen , ,bloedvergieter ? " — Hij was lomp en barsch en onbemin-lijk tegenover vrouwen? Nooit waagde een man stoutmoediger, diepzinniger en tegelijk vleiender scherts dan Napoleon, toen hij tot de vrouw van den sterrenkundige^Lalande zei: „Partager une nuit entre une jolie femme et un beau ciel me parait être le bonheur sur la terre."

Versta mij wel, hoogdravende en gelijkvloers-levende lezers, ik verafschuw iedere persoons-karakteristiek die de guitige voorvalletjes en het prikkelende woord tot grondslag van verhaal heeft. Ze is meestal waardeloos en geestelijk leeg. Maar indien ge kwinkslag en pittig woord slechts als vercieringsmotief gebruikt en het uitwendige ook een uitwendige plaats geeft, dan kan u de anecdote geen opdringerig deel der ziels-ontleding worden.

Doe ook zoo met dit keizerlijke woord van Napoleon,