Van Israëlieten tot Israëliërs
Door twee omstandigheden die zich de laatste vijfentwintig jaar hebben voorgedaan, is het Joodse volk in het centrum van de wereldbelang-stelling geplaatst. De eerste was de poging tot uitroeiing van de Joden gedurende de Tweede Wereldoorlog; de andere de oprichting van de staat Israël in 1948. Juist na de catastrofe die aan zes miljoen Joden -ongeveer een derde van het totale aantal - het leven kostte, trof de wereld het elan en de vitaliteit die een nationale wedergeboorte mogelijk maakten. Deze studie maakt duidelijk dat die beide gebeurtenissen geen coïncidenties waren, maar dat een historische evolutie deze verschijnselen verklaarbaar en begrijpelijk maakt. De auteur heeft daartoe de ontwikkeling van de Joodse geschiedenis tijdens de laatste anderhalve eeuw geschetst. Uitgaande van de periode waarin de emancipatie van de Joden in West-Europa een feit schijnt te worden, laat hij zien hoe en waardoor de gelijkschakeling ten slotte mislukte. Daarbij wordt ook uitvoerig stilgestaan bij het antisemitisme en de tegenpool die als reactie daarop ontstond, het zionisme. Deze laatste beweging, waaraan de naam van de Joodse journalist Theodor Herzl verbonden is, luidde de eindfase in van de moeizame weg die de Israëlieten van omstreeks 1800 moesten afleggen, voordat zij als Israëliërs hun geschiedenis in het land van herkomst konden voortzetten.
DE AUTEUR, Dr. Jaap Meijer, werd geboren in 1912. Na in Amsterdam op het Nederlands-Israëlitisch Seminarium te zijn opgeleid voor het staatsexamen A, studeerde hij geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. In 1941 promoveerde hij - onder professor dr. Jan Romein - op een Joodse dissertatie over Isaac da Costa. Na een tweejarig verblijf in concentratiekampen (o.m. in Bergen Belsen) keerde hij in juni 1945 terug naar Nederland, waar hij sedertdien voornamelijk heeft gepubliceerd over de geschiedenis van de Joden. Hij is als leraar geschiedenis verbonden aan het Coornhertlyceum te Haarlem.
A. W. SIJTHOFF / LEIDEN