Het verdwenen Ghetto
plaren zijn het, met veel ambachtskennis uit het steen gehouwen. Mozes met de tafelen der getuigenis. Aron in vol ornaat. 1)
We staan nu midden in de straat. Zij schijnt een luguber net met grote, grove, lege mazen. Daardoor vallen de beelden, die ik voor Ü tracht op te vangen.
„Jakoppie, ga jij daar naa Snathager en je bestelt veertig tele-foontjis en vijftien boles
— Ik lus nou geen zoet, ik neem ’n broodje mit pekelvlees, is ’t goed?
Zonder antwoord-afwachting weer tot Jakoppie:
—- Nöh, en dan ga je bij Joles en dan breng je an mijn mee, twee broodjes mit pekelvlees.”
Zeker, ook dat is folklore. Ontleend aan Israël Querido’s Levensgang. 2) Breestraat wil zeggen: Snathager, Prins, Joachims-thal, Mouwes.
Awrohom Prins
Maar ik wil dieper de 19e eeuw in.
Op de hoek van de Uilenburgerstraat woonde omstreeks 1850 Awrohom Prins. Een „splitter” bij de Staatsloterij. Zo genoemd, omdat hij de loten in delen „splitste”. Voorvechter van de Amsterdamse, ja Europese orthodoxie. Die met de Lehrens ageerde tegen de Duitse Reform. Een legendarische reis naar Frankfort maakte en er de boel op stelten zette. Zo’n oerechte, rasechte Jid. Keihard in zijn overtuiging. Met de liefde voor God en Israël verankerd in zijn eenvoudige ziel.
Tegenover zijn woning. .. .
De Tip-top.
De „ksousamangelen”-bioscoop. Centrum van Joodse jongens en meisjes uit een periode, die onmiskenbare degeneratieverschijn-selen zag opkomen. Toen het Ghetto in verwording was.
Herzl, die in 1899 daar langs wandelde zag kinderen, die het Wilhelmus zongen. Nog een paar generaties dacht hij en ze zingen het „Ha Tikwah”. 3) Het heeft niet zo mogen zijn. Roemloos was deze Breestraat al ondergegaan, vèr voordat de barbaren ons naar het lichaam vernietigden.
En dan te bedenken, hoe het hier was in de 18e en 17e eeuw. Hier woonden de voornaamste kooplieden, die eens kleur gaven aan het bloeiende leven der Amsterdamse Jodenhoek.
101
1
") Zie Alings: Amsterdamse Gevelstenen, pag. 34.
2
) Zesde druk z. j. pag. 94.
3
) Naar de „Tagebücher
Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen.
Weergave
Afbeelding / Tekst (OCR)
Alle boeken in deze digitale bibliotheek kunt u gratis lezen of downloaden. Met een vrijwillige donatie helpt u ons met het in stand houden en verder uitbreiden van de bibliotheek. Klik hier als u een bijdrage wilt overmaken.